در هنگام اجرای نظرسنجی در سازمان، حتما برای شما پیش آمده است که نیاز داشته باشید خودتان پرسش‌های جدیدی را ایجاد کنید و آن‌ها را به نظرسنجی‌های سازمانی خود اضافه کنید. در نبض‌سنج کندو علاوه بر امکان استفاده از پرسش‌های استاندارد موجود در بانک سوال، این امکان وجود دارد که پرسش‌های شخصی‌سازی شده و مخصوص سازمان خود را ایجاد کنید.
اما ایجاد یک سوال جدید، ظرافت‌هایی دارد که در صورت رعایت نکردن آن‌ها، گزارش‌ها و تحلیل‌های هر نظرسنجی دچار خطا خواهند شد. اما این ظرافت‌ها شامل چه مواردی هستند؟
1- سوال با ادبیات مثبت نوشته شود.
فرض کنید می‌خواهید در مورد شاخص حقوق و مزایا، یک سوال جدید از نوع طیف لیکرت ایجاد کنید. این سوال به دو صورت قابل نگارش است.
با ادبیات مثبت: با توجه به شرح وظایفی که دارم، حقوق و مزایای من منصفانه است.
با ادبیات منفی: با توجه به شرح وظایفی که دارم، حقوق و مزایای من غیرمنصفانه است.
با توجه به این که گزینه‌های این نوع سوال شامل “خیلی موافقم، موافقم، نظری ندارم، مخالفم و خیلی مخالفم” است، اگر ادبیات سوال مثبت باشد، معنی خیلی موافقم این است که فرد حقوق و مزایای خود را بسیار منصفانه می‌بیند و برعکس اگر با ادبیات منفی نوشته شود، فرد با انتخاب گزینه خیلی موافقم، منظورش این است که حقوق و مزایای او بسیار غیرمنصفانه پرداخت می‌شود.
با توجه به این که ممکن است در مورد هر شاخصی، چندین سوال پرسیده شود و نمره‌ی کل هر شاخص از میانگین سوالات مربوط به آن شاخص به دست می‌آید، پس لازم است ادبیات همه سوالات یا مثبت باشد و یا منفی. زیرا اگر برخی سوالات با ادبیات مثبت و برخی با ادبیات منفی پرسیده شوند، پس از میانگین گرفتن، اثر یکدیگر را خنثی می‌کنند.
با توجه به اینکه ادبیات سوالات موجود در پرسش‌نامه‌های استاندارد مثبت است، پیشنهاد اکید ما این است که تمام سوالات را با ادبیات مثبت بنویسید.
2- در هر سوال درباره‌ی یک شاخص بپرسید.
با توجه به این که در نبض‌سنج کندو، هر سوال حداکثر به یک شاخص قابل وصل است، این موضوع باید در نگارش هم مورد توجه قرار بگیرد. به سوال زیر دقت کنید:
مدیر من بسیار محترمانه با من رفتار می‌کند و هم‌چنین فرصت رشد و پیشرفت در کارم را در اختیار من می‌دهد.
پرسیدن سوال به این شکل اشتباه است. زیرا در یک سوال 2 شاخص رفتار محترمانه و رشد و توسعه پرسیده شده است. در این حالت اگر فرد پاسخ‌دهنده رفتار مدیر خود را محترمانه بداند ولی معتقد باشد که او فرصت رشد و توسعه در اختیار او قرار نمی‌دهد، برای پاسخ دادن به این سوال دچار ابهام می‌شود و نمی‌داند چه گزینه‌ای را انتخاب کند.
3- سوال مبهم نپرسید.
سوالات مبهم می‌توانند شرکت‌کنندگان را گیج کنند و باعث شوند آن‌ها پاسخ‌های نامربوط یا گمراه‌کننده به سوالات بدهند. احساس منفی ناشی از اینگونه سوالات حتی می‌تواند کارکنان سازمان شما را از شرکت در نظرسنجی منصرف کند. در ادامه می‌توانید دو نمونه سوال مبهم و نامناسب برای نظرسنجی را مشاهده کنید.
- نظر شما درباره بازخورد چیست؟
- چه احساسی نسبت به همکاران خود دارید؟
هنگام طرح و انتخاب سوال، تا حد امکان دقیق باشید. اگر می‌خواهید درباره تعداد بازخوردها اطلاعات دریافت کنید، می‌توانید از کارکنان بپرسید که در چه بازه‌های زمانی بازخورد می‌گیرند. اگر می‌خواهید درباره همکاری و کار تیمی در فرهنگ سازمان خود اطلاعات کسب کنید نیز می‌توانید از کارمندان بپرسید که آیا به خوبی با هم‌تیمی‌ها و سایر افراد همکاری می‌کنند یا خیر.
